Ghibli'nin Küçük Cadısı Kiki

Uçmayı o kadar da eğlenceli bulmuyorum, bu benim için daha çok bir iş.

Kadono Eiko’nun 1985’te yayınlanan kitabından uyarlanan Kiki’s Delivery Service, filmin kahramanı olan Kiki’nin cadılığa giden yoldaki ilk adımlarını takip eder. Coşkulu ve istekli bir cadı olan Kiki, atalarının izinden giderek tam bir cadıya dönüşümünü başlatmak için 13 yaşında evden ayrılır. Kara bir kedi olan Jiji’nin yardımını alan Kiki gelişmekte olan yeteneklerini sınayabileceği uygun bir kasaba bulur. Kibar ve dost canlısı fırıncı Osono hem iş hem de kalacak yer verir. Geçimini sağlamak amacıyla Kiki, asıl yeteneği süpürge ile uçmayı kullanarak kasaba etrafında dağıtım hizmeti yapar. Başlangıçta biraz zorluklar yaşasalar da zamanla Kiki ve Jiji toplum tarafından kabul edilir. Özellikle de uçmaya çok meraklı Tombo ve bir sanatçı olan Ursula ile güzel bağ kurarlar. Yine de, Kiki uçma yeteneğiyle alakalı sorun yaşadığında sorumlulukları tek başına üstlenmek zorunda kalır. Etkileyici ve baştan çıkarıcı aynı zamanda da enerjik ve Kiki’nin yeteneği kadar büyüleyici bir film Kiki’s Delivery Service. Cadılık ve büyücülük filmlerinin gotik havasından uzaktır. Cadılık metaforuyla çok daha canlı ve insani bir yol çizme isteğini anlatır. Filmin özünde yetişkinler için yapılmış, çocukluğun özgür ruhunu anlatır. Görünüşte sade olsa da temalar, metaforlar ve olay örgüsü ile zengin bir filmdir. Ana kahramanları çocuklar olduğu için çocuğu merkeze alan bir film olsa da çocukça değildir. 

  

Filmin Temaları 

Gelenek ile modernizm arasındaki, zanaat ile teknoloji arasındaki çatışmalar filmin temalarından biridir. Eskinin tümüyle yok olup gitmesine duyulan derin üzüntü ile yeninin gelişi ve inşasına duyulan bir heyecan aynı anda bulunmaktadır. Kiki, modern hayata karşı değildir. Mesela geceleri süpürgesiyle uçarken radyo dinlemekten zevk alır. Kırsal bir toplumda yetişmiştir ve yetiştiği toplumun siyah giyme kuralına uyarken bir yandan da saçlarını kırmızı kurdele ile toplamaktan çekinmez. Eski ile yeninin zıtlığı film boyunca devam eder. Uzaklarda bir uçağın görüldüğü sahnede Kiki’nin süpürgesiyle uçması gelenekle yeniliğin yan yana olduğunun en önemli göstergesidir. 

Filmdeki bir diğer tema: erginleşmek. Kiki’nin gerçek dünyada yaşamaya başlamak amacıyla evden ayrılması duygusal bir değişim ve yetişkinliğe adım atmaktır. Birçok açıdan çocukluğun bitimi insanlığın gelişiminin kaçınılmaz bir sürecidir. Bu süreç içerisinde yeni sorumluluklar almak önemlidir. Kiki’nin yetişkinliğe adım atıyor oluşunun ilk göstergesi, ateşlendiğinde ve Jiji beyaz kedi Lily ile flört etmeye başlayınca Jiji ile konuşma yeteneğini kaybetmesidir. Jiji’nin sıradan bir kedi olması Kiki’yi endişelendirir. Uçma yeteneğini kaybetmekten korkar. Kiki’nin yetişkinliğe doğru yolculuğu artık başlamıştır. Çevresindeki güçlü kadınları rol model alır ve bu kadınlar Kiki’nin kendine özgü bir kadın olmasını sağlar. Osono, başarılı bir iş kadınıdır. Ursula, bağımsızdır; aynı zamanda Kiki’ye rehberlik ederek sınırlarını belirlemesine yardımcı olur. Ursula’nın bazen üretemeyeceğini kabul etmesi yani kendini her haliyle kabul etmesi ‘başarısızlıkların kaçınılmaz olduğunu bununla birlikte içgörü kazanarak ve akışta kalarak başarının gerçekleşeceğini anlar. 

Kiki’s Delivery Service uçmak, macera, eski-yeni birlikteliği ve belki de en önemlisi ‘kendini keşfetme’ temalarını bir arada kullanıldığı yetişkinlerin ve çocukların ayrı ayrı ya da birlikte seyredebileceği harika bir film. Kaynak: Studyo Ghibli Hayao Miyazaki ve Isao Takahata Filmleri / Colin Odell – Michelle Le Blanc Bu yazı ilk olarak bazendefter.com'da yayınlanmıştır.